2020’de dijital oyun harcamaları online harcamalar içinde en çok artış gösteren kategorilerden biri oldu. Türkiye girişim ekosisteminde en çok yeni girişim kurulan sektör de oyun sektörü oldu. Küresel oyun pazara 160 milyar dolara, oyuncu sayısı ise yaklaşık 3 milyara ulaştı. Bu hızlı yükseliş markaların gözünü oyunlara çevirmiş durumda. 2021’in başı çeken trendlerinden birinin oyun içi pazarlama olacağını düşünüyorum. Markalar bu dünyayı potansiyel müşterilerine temas etmek için daha fazla kullanacaklar. Ünlü markaların giysileri ile avatar giydirme gibi farklı ve yeni pazarlama modelleri yükselişe geçecek.

Covid-19 pandemisiyle beraber sadece paket teslim için çalışan restoran konseptine alıştık. Fakat bu konsept pandemiden sonra da kalıcı olacak gibi görünüyor. Tüm dünyada bulut mutfak konsepti rağbet gören bir trend olarak öne çıkmaya başladı. Oturma yerlerinin olmadığı, küçük metrekarelerle kiralanan mutfaklar, ünlü restoranların lezzetlerini her semte taşımayı mümkün kılıyor. Bu konseptin 2021’de giderek yaygınlaşacağını tahmin ediyorum.

Türkiye’de her yıl yüzde 30-35 arası bir büyüme gösteren e-ticaret sektörü 2020’de pandeminin etkisiyle yüzde 60 büyüme gösterdi. 2020’de 40 binden fazla yeni e-ticaret sitesi açıldı. Bu hızlı büyüme depo ve lojistik alanında ciddi bir hareketlenmeye neden oldu. Yapay zeka kullanan, yeni nesil depo ve lojistik yazılımları kullanılmaya başlandı. Hatta ülkemizde robot teslimat denemeleri yapan girişimler bile ortaya çıktı. 2021’de hem depolamada hem de teslimat aşamasında yenilikçi yapay zeka uygulamalarının başı çeken trendlerden biri olacağını düşünüyorum. Satışlar arttıkça depo-lojistik uygulamaları daha da ön plana çıkacaktır.

Bağlantı kalitesinin artması ile canlı yayınların artık e-ticarette de kullanımı yaygınlaşacaktır. Yavaş yavaş yaygınlaşmaya da başladı aslında. Satıcılar kendi e-ticaret sitesinde canlı yayın yaparak ürünlerini satabiliyor. Özellikle hızlı tüketim malzemeleri kategorisinde çok etkili bir yöntem olacaktır. Hızlı tüketim ürünleri 2020’de globalde en çok büyüyen kategorilerden biri oldu. Hızlı tüketim ürünlerinin online satışının normal perakende içindeki payı mesela ABD’de yüzde 9’dan yüzde 15’e, Çin’de yüzde 25’ten yüzde 30’a, İngiltere’de yüzde 7’den yüzde 13’e yükselti. Türkiye’de de yüzde 2’den yüzde 4’e çıktı. Bir önceki yıla kıyasla bu kategorideki büyüme yüzde 170’leri buldu. Canlı yayın satışları her kategoride kullanılabilir ancak hızlı tüketim ürünleri kategorisinde, ürün deneme yapan influencer deneyimi ile birleştirilerek e-ticarete farklı bir boyut getirebilir.

2. el ürün pazarı ve bu alanda hizmet veren online pazaryerleri son birkaç yılda zaten yükselişteydi. Pandemiyle beraber globalde sürdürülebilirlik ve tasarruf konularında bir farkındalık oluştu. Global ekonomik kriz de bunu tetikledi açıkçası. Küresel raporlarda 2. el pazarın toplam değerinin 2 yıl içinde 65 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Özellikle Z kuşağı, iklim krizi ve fazla tüketimin dünya üzerinde yarattığı ağırlığın farkında ve bu konuda çok hassas. Tüm bu nedenler 2021’de 2. el satış yapan pazaryerlerinin daha da büyüyeceğini göstermekte.